Video "Social Bookmarking in plain English" 3:25 min
Wij zijn gewend informatie op onze computer op te slaan in een mappenstructuur. Soms gaat die mappenstructuur vrij diep en is het lastig documenten terug te vinden. Vroeger had je op de meeste computers geen goede zoekfunctie dus je moest de weg weten in de boomstructuur (taxonomie) als je een bestand terug wilde vinden. Tegenwoordig zijn de zoekmachines op computers zó krachtig dat zij alle bestanden kunnen inventariseren. Theoretisch zou je dus helemaal geen mappen meer hoeven te gebruiken! Met je zoekfunctie vind je alles terug.
Op het internet is het ook zo gegaan. In het begin kon je nergens zoeken, je moest weten op welke website je moest zijn om iets te lezen. Later kwamen er 'directories', pagina's die door mensen uitgekozen links toonden, ingedeeld in categorieën. Een link kon maar in één categorie voorkomen. Dmoz is de oeroude reus waar later de eerste zoekmachines gebruik van maakten om informatie te vinden.
Tegenwoordig is Google voor veel mensen het enige startpunt voor het internet. Veel mensen denken dat Google het internet ís en gebruiken niet de adresbalk van hun browser maar het zoekveld van Google om een website adres in te tikken. Eén enkele website of pagina of een bestand kan via vele zoekwoorden worden gevonden.
De organisatie van informatie op het internet is eigenlijk precies tegenovergesteld aan die in een boekwinkel. Stel ik heb een boekwinkel en ik heb één exemplaar van het boek Afrodite van Isabel Allende. Het is een roman met liefdesverhalen, er staan recepten in en prachtige kunstplaten van R. Shekter. Waar laat ik dat boek? Bij de literatuur? Bij de kookboeken, bij de erotische literatuur of bij de kunstboeken? Een lastig dilemma. Ik zou vier exemplaren kunnen inkopen om het boek tot zijn recht te laten komen maar mijn winkel is maar klein en plankruimte is schaars.
Op het internet neemt informatie bijna geen ruimte in. Bovendien hoeft een bestand maar op één plek te staan om toch met verschillende zoekwoorden gevonden te worden. Dus plakken wij op één stukje informatie en heleboel labels, en dat maakt die informatie beter vindbaar.
Het boek van Isabel Allende kan dan gevonden worden als je erotische literatuur, kunstboeken, kookboeken, Isabel Allende, R. Shekter intikt. Maar ook op de ingrediënten van recepten, namen van personen in het boek en ga zo maar door.
Tags zijn de labels die we op een stukje informatie kunnen plakken. Een website van een vakantiehuis op Terschelling hoeft maar één keer opgeslagen worden en je kunt er zelf eindeloos veel tags aan plakken: vakantiehuis, rookvrij, kindvriendelijk, Hoorn, strand, relaxen, fietsen, vrije tijd, Terschelling etc.
Als je in je browser een website opslaat bij je bookmarks / favorieten, stop je hem vaak in een map, of zelfs in een submap. Als je veel favorieten hebt, en veel mappen, wordt het lastig een favoriet terug te vinden. Sommigen kunnen in verschillende mappen staan. Je favorieten staan maar op één computer, die van jou, thuis. Je hebt misschien op je werk een andere computer en daar staan dus ook andere favorieten in je browser. En tenslotte, als je een website met een ander wilt delen, dan mail je vaak de link naar die persoon. Ze staan niet op een centrale plek waar iedereen er bij kan. Dat is niet altijd handig in projectteams of onderzoeksteams.
Social bookmarking/tagging betekent dat je websites als favoriet op kunt slaan en kunt voorzien van zelf te verzinnen tags. Je doet dat op een social bookmarking website, waar je een eigen account aanmaakt. Voordelen:
Het sociale van social bookmarking maakt het nog een stapje interessanter:
Generieke termen. Tagging is lastig wanneer er te generieke termen gebruikt worden die veel verschillende betekenissen kunnen hebben. Het woord 'veredeling' kan op heel veel dingen slaan en 'projectmanagement' in de bouw is iets heel anders dan bij managementadvies of communicatieprojecten. Of, andersom, er kunnen voor één ding veel verschillende woorden bestaan. In mijn vakgebied zijn er veel synoniemen voor wat ik het sociale web noem. Web 2.0, social media, folksonomy etc. Op een gegeven moment kom je om in de tags. Andere nadelen:
Wanneer je dus social bookmarking gebruikt in een team is het belangrijk afspraken te maken over welke tags je precies gaat gebruiken, hoe je ze gaat schrijven en je moet opletten dat je geen typfouten maakt.
De meest gebruikte social bookmarking tool is DELICIOUS. Hier staat een uitgebreide stap voor stap handleiding over Delicious. Alternatieven zijn o.a.: http://www.diigo.com/, http://pinboard.in/, https://www.google.com/bookmarks/l, http://zootool.com/, http://www.mister-wong.com/. Een uitgebreide lijst staat hier.
Soms sla je websites op omdat je ze later wilt lezen. (Eigenlijk kom je daar nooit aan toe toch?) Er zijn twee toepassingen die zich speciaal daarop richten: Read it Later http://readitlaterlist.com/ en Instapaper http://www.instapaper.com/.
Ga naar de website, maak een profiel aan. Het is raadzaam om als profielnaam je eigen voor- en achternaam te gebruiken. Op die manier ben je er gemakkelijker te vinden en te herkennen.
Installeer de 'plugin' in je browser! Die voegt een knop toe aan de werkbalk waarmee je heel snel en gemakkelijk een interessante website aan Delicious kunt toevoegen.
Een online archief inrichten, Rebecca Kanne.
| Webwijs geeft ook trainingen over dit onderwerp. Geïnteresseerd? Kijk dan even op www.webwijs.me |